สรุปบทความจากรายการ

"สาระจากเมืองมังกร ตอนที่ 95 คุณธรรมในเรื่องสามก๊ก"

                เรามักจะมองสามก๊กว่าเป็นเรื่องการใช้ไหวพริบปฏิภาณ เล่ห์กลโกง บ้างก็ว่าอ่านสามก๊กครบสามรอบคบไม่ได้ เพราะว่ามีการหักหลังมีเล่ห์เหลี่ยม แต่จริงๆ แล้วเป็นเล่ห์เหลี่ยมในการรบ หรืออาจจะเป็นช่วงตอนเรื่องของตั๋งโต๊ะ ลิโป้ เหล่าขันทีในตอนแรก แต่ถ้าเราอ่านอย่างลึกซึ้ง ตั้งแต่ต้นจนจบอย่างจริงๆ ไม่ใช่อ่านถึงตอนขงเบ้งตายแล้วเลิกอ่าน เราจะพบว่า เรื่องของคุณธรรมมากที่สุด มากกว่าการโกง การใช้เล่ห์เหลี่ยมไหวพริบต่างๆ เพื่อหลีกเลี่ยงหรือว่าหักหลังกัน เพราะฉะนั้นถ้าอ่านสามก๊กแล้วเอาแต่เรื่องบริหารอย่างเดียวหรือจะเอาเล่ห์กลโกงมาใช้ในธุรกิจการค้า อาจจะล้มเหลว แต่ถ้าอ่านในเรื่องการใช้คุณธรรม พิจารณาข้อความเหล่านี้เพื่อมาเป็นแบบ ก็จะได้ข้อคิดมากมายไม่ว่าจะเป็นในเรื่องการจัดการของบุคคลหรือการดูลักษณะคน หรือแม้แต่การเข้าไปนั่งอยู่ในใจคน ครองใจคน ซึ่งไม่ได้มีเฉพาะในตัวของเล่าปี่ ไม่ว่าจะเป็นโจโฉ เล่าปี่ กวนอู นายทหารชั้นผู้น้อย หรือแม้กระทั่งเรื่องราวที่เกี่ยวกับซุนกวนตั้งแต่ต้นตระกูลมาเลยทีเดียว สามารถมองหาในเรื่องของคุณธรรมไม่ยากเลย
 

สำหรับเล่าปี่เป็นคนมีคุณธรรม มีเมตตาธรรม แต่คนอื่นๆ ก็มีเหมือนกัน การที่กวนอูปล่อยโจโฉก็เป็นเรื่องของคุณธรรม เพราะว่ากวนอูแม้ว่าจะรับปากว่าจะไม่ปล่อยโจโฉในยุทธการเซ็กเพ็ก โจโฉแตกทัพ ขงเบ้งส่งทหารไปดักเป็นระยะๆ เพื่อไม่ให้เหลือกลับไปในเมืองหลวงแม้แต่คนเดียว ยังไงก็ต้องจับตัวให้ได้ แต่ขงเบ้งก็รู้อยู่ในใจอยู่แล้วว่า กวนอูต้องปล่อยตัวแน่นอน เพราะกวนอูมีคุณธรรม ซึ่งตามเรื่องราวเราก็ทราบว่ากวนอูก็ปล่อยโจโฉกลับไปจริงๆ แล้วยอมรับโทษ นี่คือคุณธรรม

แม้กระทั่งตอนที่เล่าปี่ได้รับคำแนะนำจากขงเบ้งให้ยึดเก็งจิ๋ว เมื่อมีโอกาสเพราะเป็นคนแซ่เล่าด้วยกัน ได้รับความไว้วางใจขนาดนั้น ขนาดเล่าเปียวจะยกเมืองให้เล่าปี่ก็ยังไม่รับด้วยยังไม่ถึงเวลา ด้วยคุณธรรม เพราะในการที่จะครอบครองเมืองเขาโดยที่คนอื่นยังไม่ยอมรับ ก็ไม่ใช่เหตุที่จะพึงกระทำและด้วยคุณธรรมของตนเองด้วย

ตอนลิโป้มาขอความช่วยเหลือ ถึงแม้ลิโป้ดูไม่ดีในสายตาเรา แต่ก็ไม่ตายด้วยฝีมือเล่าปี่แน่นอน เล่าปี่ก็ไม่ฆ่า เล่าปี่มีทหารเพียง 3,000 คน ก็ยังยกทัพเล็กๆ ของตนนั้นไปช่วยข่งหยงจากการปิดล้อมของโจรโพกผ้าเหลือง ไม่ได้คำนึงถึงว่ากำลังทหารของตนจะมีน้อยกว่า แต่ใจสู้และต้องการไปช่วยเหลือ อย่างน้อยก็เป็นขวัญกำลังใจให้ทหารของข่งหยงสามารถต่อสู้จนข้าศึกพ่ายแพ้ไป สิ่งเหล่านี้หาได้ในเรื่องราวเล็กๆ ในสามก๊ก ในเรื่องของคุณธรรม การตัดสินใจบางครั้งซึ่งไม่เอาผลประโยชน์เป็นที่ตั้ง แต่ยึดคุณธรรมนี้จะมีผลไปถึงบั้นปลาย ว่าทำไมทหารของเล่าปี่หรือที่ปรึกษาของเล่าปี่ไม่เคยทรยศ หรือแม้กระทั่งทหาร ที่ปรึกษา และเหล่าขุนนางของซุนกวนเองก็ไม่เคยทรยศหรือหักหลังเจ้านายเลย คือตายตามวาระหรือด้วยเหตุต่างๆ ที่ไม่ใช่การทรยศ แตกต่างจากก๊กของโจโฉที่ต่อมาในภายหลังที่ปรึกษากลับยึดอำนาจไว้เอง